شالازیون چیست؟
نوع دیگری از تورم پلک است که اغلب با گل مژه اشتباه می‌شود. شالازیون، تورمی کیستی در پلک میباشد که در اثر التهاب مزمن یکی از غده-های کوچک تولیدکننده چربی (غدد میبومین) که در پلک-های بالا و پایین قرار دارند به وجود می‌آید. باکتری در ایجاد آن نقشی ندارد هرچند ممکن است شالازیون به طور ثانویه دچار عفونت باکتریایی بشود. شالازیون در اثر انسداد منفذ تخلیه غدد چربی پلک و متعاقباً تجمع محتویات آن‌ها ایجاد می‌شود. در روزهای اول شالازیون شبیه گل‌مژه است ولی بعداً تبدیل به یک توده گوچک برجسته، سفت و بدون درد می‌شود. بیشتر شالازیون‌ها نسبت به گل مژه از لبه پلک فاصله بیش‌تری دارند.
درمان شالازیون
اگر چه درمان مشابه گل‌مژه (کمپرس گرم) باعث بهبود سریع‌تر می‌شود ولی برجستگی ممکن است برای یک یا چند ماه باقی بماند. اگر شالازیون بعد از چندین ماه باقی بماند می‌توان آن را تخلیه کرد و یا داخل آن استروئید تزریق نمود تا ترمیم آن تسریع گردد. اگر شالازیون بزرگ باشد ممکن است با مختل کردن شکل چشم و ایجاد آستیگماتیسم، باعث تاری دید شود. شالازیون ممکن است با یکی یا ترکیبی از روش های زیر درمان گردد:
· قطره آنتی بیوتیک و قطره یا تزریق استرویید
· کمپرس گرم: کمپرس گرم ممکن است به شیوه های گوناگون به کار گرفته شود. ساده‌ترین روش, قرار دادن پارچه حوله ای تمیز و خیس شده با آب گرم بر روی پلک بسته، به مدت ۱۰-۵ دقیقه، ۴-۳ بار در روز میباشد. برای دست‌یابی به حرارت کافی، پارچه حوله‌ای را چندین بار با آب گرم خیس کنید.
· ماساژ یا فشار دادن ترشحات غده ای
· جراحی : عمل جراحی شالازیون جهت خارج کردن ترشحات، معمولاً از پشت پلک انجام می‌شود.
شالازیون معمولاً به درمان خوب جواب می‌دهد اما برخی مستعد تشکیل دوباره شـالازیون هستند که در این افراد باید علت آن برطرف گردد. از آن‌جا که عمل جراحی مکرر شالازیــون می‌تواند سبب اختلالات اشک و مضرات دیگر شود، ادامه درمان ضروری است. چنانچه شالازیون چندین بار در یک ناحیه ایجاد شود، چشمپزشک ممکن است برای بررسی از نظر مشکلات جدی‌تر، اقدام به نمونه‌برداری (بیوپسی) نماید.
گل مژه در اثر عفونی شدن غدد لبه پلک رخ می‌دهد. گل‌مژه شبیه یک جوش چرکی است که ممکن است از داخل یا خارج پلک رشد کند. گل‌مژه مشکلی برای دید ایجاد نمی‌کند و در هر سنی ممکن است بروز نماید.
علایم و نشانه‌ها
ابتدا با درد، قرمزی، حساسیت و تورم در موضع شروع می‌شود و سپس یک جوش چرکی ظاهر می‌شود. گاهی تنها مجاور ضایعه متورم است و گاهی همه پلک متورم می‌شود. گاهی آبریزش، احساس جسم خارجی و حساسیت به نور نیز ایجاد می‌شود.
چه چیزی سبب گل‌مژه می‌شود؟
گل‌مژه معمولاً توسط باکتری استافیلوکوک ایجاد می‌شود. این میکروب در داخل بینی فراوان است و به راحتی ممکن است توسط دست از بینی به پلک‌ها منتقل شود.
درمان گل‌مژه
گل‌مژه اغلب بدون درمان ظرف چند روز خوب می‌شود. می‌توان با کمپرس گرم روزی ۴ بار برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بهبود آن را تسریع کنید. اینکار سبب کاهش درد و سریع‌تر سرباز کردن گل‌مژه می‌شود. معمولاً سطح گل‌مژه پس از مدتی پاره شده چرک آن تخلیه می‌گردد و سپس ترمیم و خوب می‌شود.
در گل مژه‌های معمولی استفاده ازقطره‌های آنتی‌بیوتیک یا آنتی بیوتیک خوراکی فایده‌ای ندارد. اما در بچه‌های کوچک یا افرادی که گل‌مژه‌های شدیداً ملتهب دارند،ممکن است لازم باشد با نظر چشمپزشک آنتی‌بیوتیک خوراکی برای جلوگیری از گسترش عفونت به بقیه پلک و قسمت‌های مجاور استفاده شود.
هیچ‌گاه گل مژه را فشار ندهید و بگذارید خودش سرباز کند.
اگر شما به طور مکرر دچار گل‌مژه می‌شوید بهتر است از پماد آنتی‌بیوتیک برای پیشگیری از عود آن استفاده نمایید. همچنین شستشوی مرتب لبه پلک‌ها با شامپو بچه عود آن را کاهش می‌دهد.
گل‌مژه‌هایی که در سطح داخلی پلک ایجاد می‌شوند ممکن است کاملاً از بین رفته و یا خودبه‌خود سرباز کنند و گاهی لازم می‌شود که پزشک آن‌ها را باز و تخلیه نماید. تخلیه گل‌مژه با بی‌حسی موضعی با استفاده از قطره بی‌حس کننده انجام می‌شود و گل‌مژه از سمت پشت پلک تخلیه می‌شود.