مثل هر قسمت بدن چشم هم ممکن است نسبت به برخی عوامل که اغلب بیضرر هستند حساسیت نشان دهد، مثلاً گرد و غبار که برای غالب مردم بیضرر است در بعضی حساسیت زیادی ایجاد کرده باعث اشکریزش و ترشح موکوسی و خارش میشود. آلرژی چشم اغلب ارثی است.
آلرژیها ممکن است باعث تظاهرات متفاوتی مثل آسم و یا کونژنکتیویت آلرژیک شوند.
علائم شایع آلرژی شامل: قرمزی، تورم، آبریزش و خارش چشمها و آبریزش بینی، عطسه، سرفه، تنگی نفس و خارش بینی، دهان، گلو و سردرد ناشی از احتقان سینوسها میباشد.
چه چیزی باعث آبریزش از چشم میشود؟
از شایعترین علل آبریزش چشم که بسیار متفاوت از هم نیز میباشند، آلرژی و خشکی چشم است. در آلرژی به دلیل آزاد شدن هیستامین آبریزش ایجاد میشود (مشابه بینی).
ممکن است به نظر عجیب باشد که در بیمار خشکی چشم آبریزش وجود داشته باشد ولی این مطلب گاهی اتفاق میافتد.گاهی خشکی شدید چشم باعث تحریک بیش از حد تولید جزء آبکی اشک شده باعث آبریزش میگردد.
علل آلرژی چیست؟
بسیاری از مواد آلرژیزا (آلرژن) در هوا پراکنده هستند و با چشم و بینی تماس مییابند. آلرژنهای موجود در هوا شامل گرده گیاهان، قارچها، گردو خاک و ذرات آزاد شده از بدن حیوانات خانگی میباشند. علل دیگر آلرژی مثل بعضی غذاها یا گزش زنبور کمتر از آلرژنهای موجود در هوا، باعث اثرات چشمی میشوند. گاهی آلرژی در پاسخ به تماس با مواد آرایشی و یا قطرهههای چشمی ایجاد میگردد.
درمان
بهترین درمان، پیشگیری از تماس با موادی است که آلرژیزا یا اصطلاحاً آلرژن هستند. بهتر است بیماران از نگهداری حیوان خانگی پرهیز نمایند. زمانی که گردههای گیاهی در هوا پراکنده است در منزل بمانید و در صورت امکان از تهویه مطبوع استفاده کنید. سیستم تهویه معمولاً غبار موجود در هوا را فیلتر میکند ولی به فواصل زمانی خاصی باید فیلترها تمیز شوند.
داروها
اگر موارد ذکر شده موثر نباشند از داروها میتوان کمک گرفت. قطرههای چشمی میتواند تنها شستشودهنده ساده باشد (eye wash) و یا همراه با ترکیبات آنتیهیستامین، ضداحتقان و یا ثابتکنندههای جدار سلولی (mast cell stabilizer) باشند.
آنتیهیستامینها
بسیاری از علائم حساسیت مثل خارش، آبریزش از چشم و بینی و عطسه را تسکین میدهد.
داروهای ضداحتقان (decongestants)
باعث رفع قرمزی چشم میشوند. این داروها با منقبض و باریک کردن عروق باعث کاهش قرمزی چشم میشوند. اینها در واقع علامت را از بین میبرند و نه علت را. این داروها را نباید مدت طولانی استفاده کرد چون عروق خونی برای باریک ماندن به آن ها وابسته شده و در صورت قطع دارو متسع شده و چشم مجدداً قرمز میشود. به این حالت پرخونی rebound heperemia میگویند که نتیجه آن بدتر شدن قرمزی چشم به مروز زمان است.
داروهای تثبیت کننده غشاء سلولی (Mast cell stabilizer)
این داروها نیز سبب کاهش قرمزی و التهاب چشم میشوند. ولی برخلاف آنتیهیستامینها که سریع تاثیر میکنند اثر اینها با تاخیر شروع میشود.
داروهای آنتیهیستامین، ضداحتقان و تثبیتکننده غشاء سلولی به هر دو شکل قرص و قطره موجود هستند ولی شروع اثر قرص به اندازه قطره سریع نیست.
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی NSAID’s
گاهی این گروه داروها در کونژنکتیویت آلرژیک فصلی استفاده شده سبب کاهش تورم و التهاب و سایر علائم میشود.
داروهای استروئیدی (کورتون)
گاهی از این گروه نیز در درمان آلرژی چشم کمک گرفته میشود. این داروها به سرعت باعث از بین رفتن علائم میشوند ولی دانستن این نکته مهم است که، مصرف طولانی مدت استروئیدها میتواند سبب گلوکوم (آبسیاه) و کاتاراکت (آبمروارید) شود. به همین دلیل تنها یک دوره کوتاه و آن هم تحت نظر پزشک معالج خود مجاز به مصرف هستند و مصرف بیرویه آن میتواند منجر به کوری شما گردد.
ایمنسازی
گاهی ممکن است نیاز به این درمان توسط متخصص آلرژی پیدا شود. در این حالت پزشک با تزریق مقادیر بسیار کم مواد آلرژن باعث ایجاد ایمنی در برابر آن میشود.
آلرژی چشم و لنز تماسی
حتی اگر شما مدتها با لنز تماسی مشکل نداشتهاید ممکن است به خصوص در فصلهای آلرژی دچار ناراحتی و حساسیت به آن شوید. مواد آلرژن موجود در هوا با چسبندگی به لنز باعث ناراحتی چشم میشوند. گاهی موارد آلرژن باعث تولید موادی در بدن شده که با چسبیدن آنها به لنز مشکل ایجاد میشود.
داروهای ضد آلرژی ممکن است به لنز چسبیده سبب تغییر رنگ و تخریب آنها شود که در موقع استفاده از آنها باید به این نکته توجه نمود.
راه دیگر در برخورد با این مشکل استفاده از لنزهای یکبار مصرف روزانه است. در این صورت چسبیدن مواد آلرژن و همینطور تغییر رنگ توسط داروها نمیتواند باعث ایجاد مشکلی شود زیرا هر شب لنز قبلی دور انداخته شده و روز بعد لنز جدید جایگزین میگردد.